nie mniej niż 50 kg (pies),
nie mniej niż 40 kg (suczka)
Owczarek środkowoazjatycki
Owczarki środkowoazjatyckie (CAO) należą do grupy molosów. Jest to jedna z najstarszych ras psów. Kiedyś ich zadaniem była ochrona stada przed drapieżnikami. Dziś są wspaniałymi towarzyszami, stróżami i nierzadko spełniają się w sportach obronnych.
Charakterystyka rasy
Masa ciała:
Wzrost:
nie mniej niż 70 cm (pies),
nie mniej niż 65 cm (suczka)
Długość życia:
12-15 lat
Osobowość:
Owczarki środkowoazjatyckie często określane są jako psy o złożonym charakterze. Dojrzewają późno – około 2 roku życia. Są silne i nieustraszone, świadome swojej wielkości. Wyróżnia je wytrzymałość i naturalny, bardzo rozwinięty instynkt terytorialny. Z natury są spokojne i zrównoważone, ale jednocześnie mają swoje zdanie. Rasa ta wymaga doświadczonego i konsekwentnego szkolenia. Zdecydowanie nie nadają się do życia w bloku. Mogą wykazywać zachowania agresywne w stosunku do obcych, którzy będą zachowywać się podejrzanie lub którzy pod nieobecność opiekuna będą próbować wejść na teren, na którym przebywa pies.
Potrzeba ruchu:
CAO z natury są spokojne, jednak ze względu na charakterystykę rasy powinny mieć codziennie długie spacery. Ze względu na długi czas ich dojrzewania, a także mocną budowę nie powinny skakać ani podejmować intensywnej aktywności fizycznej. Najlepszą formą aktywności dla tych owczarków jest długotrwały i umiarkowany wysiłek. Dobrze odnajdą się w górskim terenie.
Szczekliwość:
Owczarki środkowoazjatyckie zazwyczaj są cichymi psami, jednak w sytuacjach, w których coś je niepokoi – potrafią alarmować. Mają niski głos o groźnym brzmieniu.
Podejście do dzieci:
Jeśli chodzi o podejście do dzieci, psy tej rasy są łagodne i cierpliwe. Mimo wszystko, głównie ze względu na ich wielkość, nie powinno się w ich towarzystwie zostawiać najmłodszych bez opieki osoby dorosłej.
Podejście do psów:
CAO są stadne, dlatego świetnie odnajdują się w otoczeniu innych psów w domu. Powinno się uważać na ich relacje w okresie dojrzewania, szczególnie wśród młodych samców. Nie przepadają za obcymi psami i mogą zachowywać się w stosunku do nich agresywnie.
Wygląd i pielęgnacja
Ogólny wygląd
Owczarki środkowoazjatyckie są psami o mocnej budowie, masywnymi. Głowa kształtem zbliżona jest do prostokąta, a cechą charakterystyczną tej rasy jest duże podgardle. Klatka piersiowa jest głęboka. Mają grubą, elastyczną i luźną skórę, która zapewniała kiedyś ochronę przed zranieniem. Między suczkami a psami jest wyraźna różnica w budowie i wielkości. Samce są mocniejsze i większe. Psy tej rasy spotyka się o różnym umaszczeniu z wyjątkiem błękitnego i czekoladowego.
Pielęgnacja i grooming
Psy tej rasy występują w dwóch odmianach: o włosie długim (długości ok. 7-10 cm) i włosie krótkim (długości ok. 3-5 cm). Ich sierść jest gęsta, twarda i prosta. Pielęgnacja nie jest skomplikowana i CAO nie wymagają częstych wizyt u groomera, ale powinno się regularnie rozczesywać sierść w miejscach, w których jest dłuższa (szyja, ogon, portki), żeby uniknąć jej filcowania. Idealnie nadadzą się do tego szczotka lub zgrzebło.
John Dog poleca dla rasy:
Historia i charakter
Owczarek środkowoazjatycki – typowy stróż
Owczarek środkowoazjatycki został wyhodowany w Rosji, aby chronić zwierzęta hodowlane przed drapieżnikami, takimi jak wilki. Jest to pies bardzo czujny, reagujący na zmiany w otoczeniu. Jego nieufność wobec obcych osób może sprawić, że będzie wycofany i podejrzliwy. W sytuacjach zagrożenia reaguje czynnie, często dystansując się lub ostrzegając, a rzadziej uciekając. Ponadto jest to rasa bardzo silna i odporna na warunki atmosferyczne.
Dla kogo?
Owczarek środkowoazjatycki najlepiej odnajdzie się u osób posiadających duże posesje w spokojnych i przewidywalnych miejscach. Potrzebuje stabilnej i rytualnej rodziny, ponieważ wrażliwość na zmiany może prowadzić do problemów w przypadku częstych przemieszczeń czy zmian w rytmie dnia. Idealnymi opiekunami dla tej rasy są osoby łagodne, cierpliwe, czytelne dla psa i przewidywalne. Ponadto owczarek środkowoazjatycki raczej nie powinien być pierwszym psem w rodzinie.
Jakiego szkolenia potrzebuje?
Już od szczenięctwa warto zapoznawać owczarka środkowoazjatyckiego z różnymi ludźmi i zwierzętami, aby ograniczyć jego wrodzoną nieufność i uniknąć nadmiernego strachu, który może prowadzić do agresji. Ważne jest, aby szkolenie odbywało się w duchu pozytywnego wzmocnienia, a nie stosowania środków awersyjnych. Pies ten potrzebuje motywacji i pozytywnego potwierdzenia ze strony opiekuna, ponieważ nawiązuje silną relację z rodziną. Niezbędne są również nagrody w postaci przysmaków czy zabawek.
Skutki nieodpowiedniego szkolenia
Należy unikać stosowania środków awersyjnych wobec owczarka środkowoazjatyckiego, ponieważ może to prowadzić do zaburzeń w relacji z opiekunem oraz potencjalnie do agresji. Nieufność wobec obcych może również prowadzić do reakcji agresywnych, dlatego istotne jest nauczanie psa innych strategii radzenia sobie w takich sytuacjach od szczenięctwa.
W rodzinie z dziećmi
Owczarek środkowoazjatycki może być odpowiednim psem dla rodziny z dziećmi, ale należy pamiętać, że potrzebuje on rytuałów, spokoju i stabilności. Życie z dziećmi może wywołać wiele zmian i kryzysów, które mogą wpłynąć na psa, dlatego ważne jest, aby zapewnić mu odpowiednie warunki i kontekst życia rodzinnego.
Zdrowie
Owczarki środkowoazjatyckie cieszą się dość sporą popularnością wśród osób lubiących duże psy o zwartej budowie. Często są to psy pracujące/stróżujące. Wśród molosów uchodzą za dość zdrową rasę, jednak niepozbawioną możliwości wystąpienia żadnej choroby. Jak wszystkie duże psy obciążone są dysplazją stawów biodrowych i łokciowych, chorobą zwyrodnieniową stawów, rozszerzeniem i skrętem żołądka. Dlatego też odpowiednia u szczeniąt kontrola stawów biodrowych i łokciowych pozwala nam na dobranie odpowiedniego postępowania, by pies długo cieszył się zdrowiem. Od małego w ramach profilaktyki rozszerzenia i skrętu żołądka ważne jest odpowiednie i regularne karmienie psa, jak i ograniczenie ruchu po spożyciu posiłku (link do art.). Piękne oczy azjatów są narażone na wady powiekowe, w tym przede wszystkim na wywinięcie powieki (ektropium) czy jej wwinięcie (entropium). Takie choroby objawiają się zaczerwienieniem i częstym zapaleniem spojówki.
Najczęstsze choroby (w tym o podłożu genetycznym) oraz większa skłonność do chorób u psów tej rasy:
- dysplazja stawów biodrowych i łokciowych,
- zerwanie więzadła krzyżowego przedniego (CCL),
- kostniakomięsak (nowotwór kości),
- młodzieńcze zapalenie kości (panosteitis),
- ektropium i entropium powiek,
- choroba von WIllebranda (zaburzenie krzepnięcia),
- niedoczynność tarczycy,
- zespół rozszerzenia i skrętu żołądka,
- kardiomiopatia rozstrzeniowa (DCM),
- pęcherzowe oddzielanie się naskórka (DEB),
- postępujący zanik siatkówki (PRA).
Badania
Z racji wysokiego ryzyka rozwoju dysplazji stawów u psów tej rasy samce i suki hodowlane powinny mieć przeprowadzone badanie ortopedyczne stawów biodrowych i łokciowych wraz z oceną radiologiczną. Niektórzy hodowcy dodatkowo decydują się na badania kardiologiczne oraz okulistyczne. Każdy szczeniak w 4 miesiącu życia powinien przejść kontrolne badanie stawów biodrowych (RTG oraz badanie ortopedyczne). Dostępne testy genetyczne obejmują tylko nosicielstwo genu choroby DEB, czyli pęcherzowego oddzielania się naskórka. Warto je wykonać u rodziców hodowlanych, by wykluczyć tę chorobę w planowanym miocie.
U dorosłych azjatów warto kontrolować podstawowe parametry biochemiczne krwi, morfologię, a także poziom hormonów tarczycy. Przed poważniejszymi zabiegami chirurgicznymi warto wykonać koagulogram czy wykluczyć chorobę von Willebranda, która odnotowywana jest u psów tej rasy. Jeśli zauważymy objawy nietolerancji wysiłkowej, męczliwość czy kaszel, koniecznie zgłośmy się z czworonogiem do kardiologa w celu wykonania badania echa serca w celu wykluczenia DCM. Owczarki środkowoazjatyckie w średnim, jak i w starszym wieku powinny być regularnie badane pod kątem zmian zwyrodnieniowych stawów, tak by przy pierwszych oznakach choroby rozpocząć odpowiednie postępowanie terapeutyczne.