Profilaktyka chorób serca – kiedy wykonać badania kardiologiczne?

Niestety nie ma czegoś takiego jak profilaktyka chorób serca. Nie wymyślono szczepionki czy leku, które można podać psu, by ten na pewno nie zachorował na serce. Dlatego też mówiąc o profilaktyce chorób kardiologicznych, mamy na myśli regularne badania. Im szybciej zdiagnozujemy ewentualny problem, tym lepsze będą rokowania dla psa. W pewnym sensie profilaktyką można nazwać badanie pod kątem chorób serca psów dopuszczanych w hodowlach do rozrodu. Wiemy, że niektóre schorzenia, jak np. kardiomiopatia rozstrzeniowa u dobermanów, mogą zostać przekazane potomstwu – są to choroby dziedziczne. Dlatego przed zakupem szczeniaka upewnijmy się, czy dana rasa ma predyspozycje do rozwoju chorób kardiologicznych i czy rodzice są od nich wolni i regularnie badani.

Na kontrolę kardiologiczną powinniśmy zapisać psa:

• przede wszystkim wtedy, kiedy zauważymy u niego niepokojące objawy,
• gdy podczas rutynowej wizyty lekarz pierwszego kontaktu stwierdzi szmery nad sercem, zaburzenie jego pracy lub przytłumienie,
• przed planowanym znieczuleniem ogólnym, szczególnie jeśli zabieg planowany jest u psa w średnim wieku lub u seniora,
• w każdym przypadku, gdy mamy (rasowego lub nierasowego) bezobjawowego psa w średnim wieku:
  • od ok. 6. roku życia u dużych ras,
  • od ok. 8. roku życia u ras małych oraz średnich,
• gdy nasz pies należy do jednej z ras narażonych na choroby serca. U nich coroczne badania kardiologiczne są koniecznością! Do takich ras należą przede wszystkim cavaliery, wilczarze, dobermany czy boksery.

Jak wygląda badanie kardiologiczne?

Lekarz weterynarii, specjalista kardiolog, przeprowadza przede wszystkim wywiad z opiekunem oraz ogólne badanie kliniczne czworonoga. Przede wszystkim u psa przeprowadza się osłuchanie fonendoskopem serca oraz układu oddechowego, zbadanie tętna i sprawdzenie CRT. Na tej podstawie decyduje się o koniecznych badaniach dodatkowych. Zazwyczaj jest to echo serca, badanie krwi i ciśnienia skurczowego. Niekiedy lekarz może także wykonać EKG czy badanie RTG klatki piersiowej. W przypadku nietypowych chorób może wypisać skierowanie na badania tomografem lub rezonansem (CT, MRI).

Podstawowe badania w kardiologii weterynaryjnej:

• badanie RTG, które służy do określenia wielkości serca, jego położenia, a także pokazuje budowę klatki piersiowej i układu oddechowego oraz położenie głównych naczyń krwionośnych;
• badanie EKG, pokazujące pracę narządu i służące do wykrycia zaburzeń pracy układu bodźcotwórczo-przewodzącego;
• echo serca, zwane inaczej USG serca, które pomaga ocenić budowę poszczególnych struktur narządu, a także określić zmiany i stopień ich zaawansowania. Wykonuje się także ocenę przepływów krwi zarówno w sercu, jak i w głównych naczyniach. To właśnie echo serca jest w wielu przypadkach badaniem kluczowym, które pozwala postawić właściwą diagnozę;
• badania krwi, przede wszystkim kontrola narządów wewnętrznych, w tym nerek i wątroby, jonogramu oraz poziomu białka i albumin. Lekarz kardiolog może także zlecić kontrolę hormonów, w tym hormonów tarczycy, które nierzadko wpływają na pracę serca czworonoga. W przypadku niektórych chorób w celu określenia stopnia zaawansowania choroby mogą także zostać wykonane z krwi badania poziomów peptydów natiuretycznych i troponiny sercowej typu I;
• pomiar ciśnienia skurczowego to nieinwazyjne badanie coraz częściej przeprowadzane w gabinetach u psów. Pozwala kontrolować ciśnienie skurczowe, niezwykle ważne w przebiegu niektórych wad wrodzonych i innych chorób serca.