Jak sprawdzić hodowlę psów przed zakupem

Czym są hodowle psów

Hodowle psów to miejsca, w których w sposób planowy i odpowiedzialny rozmnaża się psy rasowe, zgodnie z wytycznymi organizacji kynologicznych, takich jak Związek Kynologiczny w Polsce (ZKwP), będący członkiem międzynarodowej federacji FCI (Fédération Cynologique Internationale). Głównym celem hodowli zrzeszonych w ZKwP nie jest jedynie zachowanie cech rasy, lecz ich doskonalenie — zarówno pod względem eksterieru (wyglądu), jak i temperamentu, zdrowia oraz predyspozycji użytkowych, przy jednoczesnym dbaniu o zdrowie, dobrostan i socjalizację zwierząt.

Co to oznacza, że hodowla jest zarejestrowana

Zarejestrowana hodowla to taka, która działa legalnie pod auspicjami uznanej organizacji kynologicznej, np. Związku Kynologicznego w Polsce (ZKwP), będącego jedynym polskim członkiem międzynarodowej federacji FCI (Fédération Cynologique Internationale). Rejestracja oznacza, że hodowla została oficjalnie zatwierdzona i nadano jej unikalną nazwę hodowlaną, pod którą prowadzi się rozmnażanie psów zgodnie z określonymi zasadami.

Czym jest ZKwP (Związek Kynologiczny w Polsce) i jaką pełni funkcję

ZKwP, czyli Związek Kynologiczny w Polsce, to najstarsza i najbardziej uznana organizacja kynologiczna w kraju, założona w 1938 roku. Jest jedynym polskim członkiem FCI (Fédération Cynologique Internationale) — międzynarodowej federacji zrzeszającej organizacje kynologiczne z całego świata. Przynależność do FCI oznacza, że rodowody wystawiane przez ZKwP są honorowane na całym świecie, a hodowle działające pod jego egidą muszą spełniać międzynarodowe standardy.

Główne funkcje ZKwP:

• Rejestracja hodowli i rodowodów:
  ZKwP prowadzi ewidencję hodowli, wydaje rodowody FCI oraz metryki dla szczeniąt, co jest dowodem ich pochodzenia i zgodności ze wzorcem rasy.
• Nadzór nad hodowlami:
  Organizacja ustala i egzekwuje zasady etycznego i odpowiedzialnego rozmnażania psów, m.in. przez obowiązkowe badania, ocenę eksterieru oraz przeglądy miotów.
• Organizacja wystaw i szkoleń:
  ZKwP organizuje liczne krajowe i międzynarodowe wystawy psów rasowych, które są jednym z elementów przyznawania uprawnień hodowlanych. Prowadzi również szkolenia, seminaria i egzaminy użytkowe dla psów.
• Edukacja i popularyzacja kynologii:
  ZKwP promuje wiedzę o rasach psów, kulturze hodowli i odpowiedzialnym podejściu do posiadania psów. Działa na rzecz poprawy dobrostanu zwierząt i wspiera rozwój różnych dziedzin kynologii, takich jak obedience, agility, tropienie czy ratownictwo.

W skrócie: ZKwP pełni funkcję organizatora, kontrolera i promotora odpowiedzialnej hodowli psów w Polsce, dba o jakość hodowli i dobrostan zwierząt oraz interesy przyszłych właścicieli.

Czym jest międzynarodowa organizacja FCI

FCI (Fédération Cynologique Internationale) to Międzynarodowa Federacja Kynologiczna — największa i najważniejsza światowa organizacja zrzeszająca krajowe związki kynologiczne. Została założona w 1911 roku i obecnie skupia organizacje z kilkudziesięciu krajów na całym świecie, w tym m.in. Związek Kynologiczny w Polsce (ZKwP), który jest jej członkiem jako jedyny w Polsce.

Różnice między FCI a non-FCI

Podczas poszukiwań szczeniaka „z rodowodem” można natknąć się na różne organizacje oferujące dokumenty potwierdzające pochodzenie psa. Jednak nie wszystkie są sobie równe. Największa różnica polega na tym, czy dana organizacja należy do FCI, czy działa poza jej strukturami – tzw. non-FCI. W praktyce te różnice mają duży wpływ na wiarygodność hodowli, kondycję i cechy psów oraz przejrzystość dokumentacji.

• Międzynarodowe uznanie rodowodu
  Pies z hodowli zarejestrowanej w FCI (np. przez ZKwP w Polsce) ma uznawany na całym świecie rodowód. Taki dokument gwarantuje, że przodkowie psa byli znani, oceniani i spełniali konkretne wymogi hodowlane. W przypadku organizacji non-FCI rodowody często nie są respektowane poza daną grupą lub krajem, co może utrudniać np. udział w międzynarodowych wystawach czy legalną hodowlę.
• Standardy hodowlane i etyka
  Organizacje FCI narzucają ścisłe wymogi dotyczące zdrowia, eksterieru i psychiki psów, wymagają badań, ocen na wystawach oraz odpowiedzialnego doboru rodziców. W hodowlach non-FCI takie regulacje są często znacznie luźniejsze lub nie istnieją wcale. Efekt? Większe ryzyko rozmnażania psów obciążonych wadami genetycznymi, niezgodnych ze wzorcem rasy lub źle socjalizowanych.
• Kontrola i przejrzystość
  ZKwP jako członek FCI kontroluje hodowle, weryfikuje mioty, wydaje metryki szczeniętom i prowadzi księgi rodowodowe. Organizacje non-FCI nie zawsze zapewniają taki nadzór, co otwiera furtkę dla pseudohodowli – miejsc, gdzie psy są rozmnażane wyłącznie dla zysku, często w złych warunkach i bez dbałości o ich dobrostan.
• Cena a jakość
  Często psy z hodowli non-FCI są tańsze – ale to pozorna oszczędność. Brak badań, ryzyko chorób dziedzicznych czy brak możliwości wystawiania i dalszej hodowli to tylko niektóre z konsekwencji.

Czym różni się hodowla zarejestrowana od niezarejestrowanej pseudohodowli

Hodowla zarejestrowana działa legalnie i zgodnie z określonymi standardami – psy hodowlane są oceniane na wystawach lub przeglądach hodowlanych, badane pod kątem zdrowia, a szczenięta socjalizowane i odchowywane w odpowiednich warunkach. Każdy miot jest zgłaszany i kontrolowany, a szczenię otrzymuje metrykę, na podstawie której można wyrobić rodowód. Pseudohodowla natomiast to działalność najczęściej nastawiona na zysk, bez nadzoru i zasad etycznych – psy mogą być rozmnażane bez badań, w złych warunkach, a dokumenty pochodzą zwykle z fikcyjnych stowarzyszeń. Choć pozornie tańsze, pseudohodowle wiążą się z dużym ryzykiem – zarówno zdrowotnym, jak i behawioralnym.

Podstawowe wymogi prawne dla hodowli

Zgodnie z Ustawą o ochronie zwierząt z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt (art. 10a) sprzedaż psów jest legalna tylko w zarejestrowanych hodowlach działających w ramach ogólnokrajowych stowarzyszeń hodowców. Pseudohodowla, czyli sprzedaż szczeniąt poza oficjalnie zarejestrowaną hodowlą — np. z przypadkowych miotów czy tzw. domowej hodowli „bez papierów” — jest nielegalna.

Hodowla powinna zapewniać zwierzętom odpowiednie warunki bytowe, prowadzić dokumentację, przeprowadzać szczepienia i czipowanie oraz zgłaszać mioty do przeglądu hodowlanego.

Jeśli działalność ma charakter zarobkowy lub obejmuje więcej zwierząt, może być konieczna rejestracja działalności gospodarczej w CEIDG oraz zgłoszenie do Powiatowego Lekarza Weterynarii.

Dokumenty i zezwolenia

Legalna hodowla psów w Polsce musi mieć szereg dokumentów potwierdzających zgodność z przepisami i standardami hodowlanymi. Podstawą jest rejestracja hodowli w organizacji kynologicznej. Każdy szczeniak z legalnej hodowli otrzymuje metrykę, która uprawnia do wyrobienia rodowodu FCI. Wymagane są też księgi miotów, dokumentacja weterynaryjna (m.in. szczepienia, odrobaczanie, czipowanie) oraz potwierdzenie przeglądu miotu przez przedstawiciela organizacji. W przypadku większych hodowli lub prowadzenia działalności komercyjnej potrzebne może być również zaświadczenie o wpisie do CEIDG oraz zgłoszenie do Powiatowego Inspektoratu Weterynarii. Wszystkie te dokumenty zapewniają legalność działalności i świadczą o odpowiedzialności hodowcy.

Przynależność do organizacji kynologicznych

Aby hodowla psów była legalna, musi być zarejestrowana w organizacji kynologicznej o zasięgu ogólnokrajowym. Najważniejszą i najbardziej wiarygodną organizacją w Polsce jest Związek Kynologiczny w Polsce (ZKwP). Przynależność do takiej organizacji oznacza, że hodowla działa zgodnie z określonymi zasadami: psy hodowlane muszą przejść ocenę na wystawach, mieć wykonane wymagane badania, a każdy miot jest zgłaszany i kontrolowany. Tylko członkostwo w organizacji kynologicznej uprawnia do legalnej sprzedaży szczeniąt z metryką i gwarantuje, że pies pochodzi z odpowiedzialnego źródła.

Rejestracja działalności

Jeśli hodowla psów ma charakter zarobkowy lub obejmuje większą liczbę zwierząt, może zostać uznana za działalność gospodarczą. W takim przypadku konieczna jest rejestracja w CEIDG (Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej). Hodowca ma wtedy obowiązek prowadzenia ewidencji przychodów, rozliczeń podatkowych oraz przestrzegania przepisów dotyczących ochrony zwierząt i weterynarii. W przypadku większej skali działalności hodowla może również wymagać zgłoszenia do Powiatowego Inspektoratu Weterynarii. Choć małe, amatorskie hodowle zazwyczaj nie muszą rejestrować działalności, każda forma sprzedaży psów musi odbywać się zgodnie z przepisami prawa.

Jak sprawdzić, czy hodowla psów jest zarejestrowana – gdzie i jak

Aby sprawdzić, czy hodowla psów jest zarejestrowana i działa legalnie, należy zacząć od ustalenia, w jakim związku kynologicznym jest zrzeszona. W Polsce działa kilka organizacji, jednak tylko jedna z nich – Związek Kynologiczny w Polsce (ZKwP) – należy do międzynarodowej federacji FCI i spełnia najwyższe standardy hodowlane.

Najpewniejszym sposobem weryfikacji hodowli jest kontakt z lokalnym oddziałem ZKwP. Możesz sprawdzić listę hodowców na oficjalnej stronie www.zkwp.pl, znajduje się na niej również lista oddziałów – wystarczy zadzwonić lub napisać e-mail i podać nazwę hodowli lub dane hodowcy. Pracownicy oddziału potwierdzą, czy dana hodowla jest zarejestrowana, legalna i czy działa zgodnie z regulaminem.

Jeśli hodowla nie figuruje w ZKwP, hodowca może być zrzeszony w innej organizacji. W Polsce działają też związki non-FCI, takie jak:

– Polska Federacja Kynologiczna (PFK),
– Związek Hodowców Psów Rasowych (ZHPR),
– Polski Klub Psa Rasowego-Polski Związek Kynologiczny,
– Związek Psów Rasowych (ZPR),
i inne.

Aby zweryfikować hodowlę w tych organizacjach, należy odwiedzić stronę internetową danego związku (jeśli taka istnieje) i poszukać rejestru hodowli lub skontaktować się bezpośrednio z centralą. W praktyce jednak wiele z tych organizacji nie prowadzi publicznych baz danych lub nie oferuje wiarygodnych form potwierdzenia legalności.

Dlaczego warto kupować psa z legalnej hodowli?

Kupując psa z legalnej hodowli, masz pewność, że pochodzi on ze sprawdzonego źródła, był odpowiednio socjalizowany i odchowany w dobrych warunkach, a jego rodzice zostali przebadani. Legalne hodowle działają pod nadzorem organizacji kynologicznych, co oznacza kontrolę nad zdrowiem, pochodzeniem i zgodnością ze wzorcem rasy. Warto wybrać hodowlę, która wspiera nowych właścicieli w procesie adaptacji psa do życia w nowym domu.

Na co zwrócić uwagę przed wizytą w hodowli?

Przed wizytą w hodowli warto zwrócić uwagę na kilka kwestii. Uczciwy hodowca chętnie odpowiada na pytania, dba o kontakt i interesuje się przyszłym domem psa. Unikaj miejsc, które oferują szczenięta bez metryki, z wysyłką lub w podejrzanie niskiej cenie.

Sprawdzenie opinii online

Przed wizytą w hodowli warto sprawdzić opinie innych osób – wpisz nazwę hodowli w wyszukiwarkę, zajrzyj na fora kynologiczne, zerknij na grupy na portalach społecznościowych i portale tematyczne. Szukaj opinii nie tylko pozytywnych, ale też neutralnych i krytycznych – brak informacji może być sygnałem ostrzegawczym. Dobrze, jeśli hodowla ma aktywny profil, dzieli się zdjęciami, informacjami o miotach i utrzymuje kontakt z właścicielami swoich psów.

Kontakt telefoniczny z hodowcą

Przed wizytą warto porozmawiać z hodowcą telefonicznie – to dobry sposób, by ocenić jego podejście i wiedzę. Zwróć uwagę, czy chętnie odpowiada na pytania, udziela konkretnych informacji o szczeniętach, rodzicach i warunkach hodowli. Dobry hodowca nie tylko informuje, ale też sam dopytuje o Twoje doświadczenie, warunki w domu i powody wyboru rasy – to znak, że zależy mu na dobru psa, a nie tylko na sprzedaży. Unikaj osób, które naciskają na szybką decyzję.

Weryfikacja dokumentów hodowli

Przed wizytą warto poprosić hodowcę o przesłanie podstawowych dokumentów – metryki szczeniąt, rodowodów rodziców oraz ewentualnych wyników badań (np. HD, ED, testów genetycznych). Upewnij się, że dane hodowli (nazwa, przydomek hodowlany) zgadzają się z informacjami podanymi na stronie ZKwP lub innej organizacji. Jeśli hodowca nie będzie chciał ich udostępnić, może się posługiwać „rodowodami” podrobionymi lub wewnętrznymi z nieuznawanych stowarzyszeń.

Ceny szczeniąt a realia rynku

Ceny szczeniąt w Polsce w 2025 roku są bardzo zróżnicowane i zależą od wielu czynników, takich jak rasa, jakość hodowli, pochodzenie rodziców czy dokumentacja. Psy z legalnych, zarejestrowanych hodowli zazwyczaj kosztują więcej, ale wyższa cena idzie w parze ze zdrowiem, socjalizacją i etyką hodowli. Przykładowo, za szczenię golden retrievera zapłacimy od 3000 do 10 000 zł, za dobermana od 7000 do 11 000 zł, a za pinczera miniaturowego od 5500 do 7500 zł. Na cenę wpływa m.in. to, czy rodzice szczeniąt mają przeprowadzone badania zdrowotne, jakie mają osiągnięcia wystawowe, jak wygląda socjalizacja oraz czy hodowla przestrzega wysokich standardów. Tańsze psy oferowane przez pseudohodowle mogą kusić ceną, ale często wiąże się to z ryzykiem chorób genetycznych i brakiem dokumentów, dużo wyższe jest też ryzyko problemów behawioralnych. W praktyce oznacza to, że pozorna oszczędność może skutkować wyższymi kosztami leczenia i trudnościami wychowawczymi. Dlatego warto traktować cenę jako odzwierciedlenie odpowiedzialności hodowcy, a nie tylko koszt samego psa, zwłaszcza że jest to inwestycja na kilkanaście lat.

Jakie rzeczy powinny nas zaniepokoić w przypadku hodowli psów

Choć ogłoszenie może wyglądać profesjonalnie, a szczenięta wydają się zdrowe i urocze, nie zawsze stoi za tym rzetelna hodowla. Istnieje wiele sygnałów ostrzegawczych, które mogą świadczyć o tym, że mamy do czynienia z pseudohodowlą lub z nieuczciwym podejściem hodowcy. Warto je znać, by uniknąć przykrych konsekwencji – zarówno dla siebie, jak i dla zwierzęcia. Poniżej przedstawiamy najczęstsze sytuacje, które powinny wzbudzić naszą czujność.

Szczeniaki dostępne od ręki bez kolejki

Szczenięta dostępne od ręki bez wcześniejszej rezerwacji mogą świadczyć o tym, że hodowla nastawiona jest na masową sprzedaż, a nie na przemyślane i kontrolowane rozmnażanie. W legalnych, odpowiedzialnych hodowlach mioty są planowane z wyprzedzeniem, a większość szczeniąt jest rezerwowana jeszcze przed narodzinami. Brak kolejki i gotowość do natychmiastowego wydania psa może wskazywać na pseudohodowlę lub brak zainteresowania dobrem zwierząt.

Niska cena „rasowego” psa

Podejrzanie niska cena „rasowego” psa powinna wzbudzić czujność, ponieważ może oznaczać brak wymaganych dokumentów, badań genetycznych, właściwej socjalizacji lub odpowiednich warunków hodowlanych. Legalne hodowle ponoszą realne koszty związane z opieką, selekcją i zdrowiem zwierząt – cena znacznie odbiegająca od rynkowej zwykle świadczy o oszczędnościach kosztem dobrostanu psów. Przed podjęciem decyzji warto poświęcić czas na znalezienie odpowiedniej hodowli, która spełnia wysokie standardy opieki nad psami.

Brak wizyt domowych, nacisk na szybki odbiór

Brak możliwości wizyty w hodowli i nacisk na szybki odbiór szczenięcia to poważne sygnały ostrzegawcze. Odpowiedzialni hodowcy zapraszają do siebie przyszłych właścicieli, by pokazać warunki, w jakich żyją psy, oraz obserwować, do jakiego domu trafi szczenię. Unikanie wizyt może oznaczać złe warunki bytowe lub brak transparentności, a pośpiech w przekazaniu psa sugeruje chęć szybkiej sprzedaży, bez troski o jego dalszy los.

Brak dokumentów lub dokumenty z nieuznawanych organizacji

Brak dokumentów lub przedstawienie „rodowodów” wystawionych przez nieuznawane organizacje to jeden z najczęstszych sygnałów, że mamy do czynienia z pseudohodowlą. Taki „rodowód” może mieć jedynie pozory legalności i nie daje żadnej pewności co do rasy ani odpowiedzialności hodowcy. Prawdziwy pies rasowy powinien mieć metrykę wystawioną przez uznaną organizację kynologiczną, np. ZKwP.

Wizyta w hodowli – na co zwrócić uwagę podczas wizyty

Odwiedziny w hodowli to moment, który pozwala ocenić, w jakich warunkach żyją psy i jak hodowca podchodzi do swojej pracy. To szansa, by zobaczyć nie tylko szczenięta, ale także ich matkę, poznać środowisko, w którym się rozwijają, oraz zadać ważne pytania. Nawet krótka wizyta może wiele powiedzieć o tym, czy hodowla działa etycznie i zgodnie z zasadami. Warto wiedzieć, na co zwrócić uwagę, by świadomie podjąć decyzję i uniknąć przykrych niespodzianek. Poniżej przedstawiamy, co warto obserwować podczas wizyty.

Warunki bytowe psów

Podczas wizyty w hodowli zwróć uwagę na warunki, w jakich przebywają psy. Pomieszczenia powinny być czyste, suche i dobrze wentylowane, a psy – zadbane, spokojne i ufne wobec ludzi. Niepokój powinny budzić brud, nieprzyjemny zapach, zbyt duża liczba psów w ciasnych klatkach czy izolacja szczeniąt od matki i otoczenia. Psy powinny mieć dostęp do wody, odpowiedniego miejsca do odpoczynku i kontaktu z człowiekiem. Warunki bytowe wiele mówią o podejściu hodowcy do zwierząt i ich dobrostanu.

Stan zdrowia i zachowanie dorosłych psów

Podczas wizyty w hodowli warto przyjrzeć się nie tylko szczeniętom, ale także dorosłym psom, zwłaszcza matce miotu. Psy powinny być w dobrej kondycji – mieć czyste oczy i uszy, zadbaną sierść, prawidłową masę ciała i swobodne ruchy. Równie istotne jest ich zachowanie: powinny być spokojne, towarzyskie i nie wykazywać oznak lęku, agresji czy apatii. Nerwowość lub wycofanie mogą świadczyć o braku socjalizacji lub nieodpowiednim traktowaniu. Zdrowy, zrównoważony pies to najlepszy dowód na to, że hodowla prowadzona jest z troską i odpowiedzialnością.

Socjalizacja szczeniąt

Podczas wizyty zwróć uwagę, jak szczenięta reagują na ludzi, dźwięki i nowe bodźce. Dobrze zsocjalizowane maluchy są ciekawe świata, chętne do kontaktu, nie boją się dotyku ani otoczenia. Powinny przebywać w miejscu, gdzie mają kontakt z domowym życiem – ludźmi, zabawkami, różnymi dźwiękami. Unikaj hodowli, w których szczenięta są odizolowane lub wystraszone – to może oznaczać brak odpowiedniego przygotowania do życia w nowym domu.

Higiena i czystość pomieszczeń

Podczas wizyty w hodowli zwróć uwagę na czystość pomieszczeń, w których przebywają psy i szczenięta. Legowiska powinny być suche i czyste, miski z wodą i karmą umyte, a podłogi regularnie sprzątane. Zapach nie powinien być intensywnie nieprzyjemny – lekki zapach zwierząt jest naturalny, ale silna woń moczu, odchodów czy pleśni to sygnał alarmowy. Brud i zaniedbanie mogą świadczyć o złej opiece i lekceważeniu podstawowych potrzeb psów.

Dostęp do wybiegu

Podczas wizyty warto sprawdzić, czy psy mają regularny dostęp do świeżego powietrza i wybiegu. Dobry hodowca zapewnia swoim zwierzętom możliwość ruchu, zabawy i kontaktu z otoczeniem, co jest niezbędne dla ich zdrowia fizycznego i psychicznego. Psy trzymane stale w zamknięciu, bez dostępu do światła dziennego i przestrzeni, są bardziej narażone na problemy behawioralne i zdrowotne. Wybiegi powinny być bezpieczne, ogrodzone i odpowiednio utrzymane.

Rodzaje dokumentów, które powinna przedstawić hodowla

Decydując się na kupno psa z hodowli, warto się upewnić, że dokumentacja jest kompletna i pochodzi z wiarygodnego źródła. Legalna, zarejestrowana hodowla ma i powinna bez problemu udostępnić dokumenty potwierdzające pochodzenie, zdrowie i status hodowlany szczenięcia oraz jego rodziców. To nie tylko kwestia formalności – to gwarancja, że pies pochodzi z odpowiedzialnego źródła, a nie z przypadkowego lub nieuczciwego skojarzenia. Poniżej omawiamy, jakie dokumenty powinny zostać okazane przed zakupem szczenięcia.

Rodowód matki i ojca

Hodowca powinien udostępnić rodowody rodziców miotu – dokumenty te potwierdzają ich pochodzenie, przynależność do rasy oraz ewentualne osiągnięcia wystawowe czy użytkowe. Rodowód matki (suki hodowlanej) zwykle jest dostępny w oryginale na miejscu, w przypadku ojca (reproduktora) sytuacja może być inna – często nie należy on do hodowcy, lecz pochodzi z innej hodowli, dlatego zazwyczaj przedstawia się skan lub kopię rodowodu. To całkowicie normalne, pod warunkiem że dokument zawiera pełne dane. Warto się upewnić, że oboje rodzice mają uprawnienia hodowlane oraz nie są obciążeni wadami dziedzicznymi.

Karty krycia

Karta krycia to dokument potwierdzający legalne i zaplanowane skojarzenie pary hodowlanej. Wystawia ją organizacja kynologiczna, a karta zawiera dane suki, reproduktora oraz hodowców. Jest dowodem, że krycie odbyło się zgodnie z regulaminem hodowli i że szczenięta pochodzą z oficjalnie zatwierdzonego miotu.

Metryki szczeniąt (które potem wymieniasz na rodowód ZKwP)

Metryka szczenięcia to oficjalny dokument wydawany przez Związek Kynologiczny w Polsce (ZKwP) dla każdego szczenięcia pochodzącego z legalnie zarejestrowanego miotu. Zawiera podstawowe informacje o psie – jego imię hodowlane, rasę, datę urodzenia, numer identyfikacyjny (np. numer czipa), dane rodziców oraz dane hodowcy. Metryka stanowi potwierdzenie pochodzenia i uprawnia nowego właściciela do wyrobienia rodowodu FCI, który jest uznawany międzynarodowo. To jedyny wiarygodny dokument potwierdzający, że pies jest rasowy w rozumieniu organizacji kynologicznych.

Zaświadczenia o badaniach rodziców (np. dysplazja, choroby genetyczne)

Zaświadczenia o badaniach rodziców są niezwykle ważnymi dokumentami, które odpowiedzialna hodowla powinna udostępnić. Dotyczą one stanu zdrowia suki i reproduktora, szczególnie pod kątem chorób dziedzicznych typowych dla danej rasy – np. dysplazji stawów biodrowych i łokciowych (HD, ED), postępującego zaniku siatkówki (PRA) czy chorób serca. Badania te powinny być wykonane przez uprawnionych weterynarzy lub laboratoria genetyczne. Ich wyniki pomagają ograniczyć ryzyko przekazywania wad potomstwu i świadczą o odpowiedzialnym podejściu hodowcy do planowania miotu.

Książeczki zdrowia (harmonogram szczepień) z odrobaczaniem i szczepieniami

Książeczki zdrowia szczeniąt powinny zawierać wpisy potwierdzające odrobaczanie i obowiązkowe szczepienia, zgodnie z wiekiem psa i harmonogramem weterynaryjnym. Każdy wpis musi być opatrzony pieczątką i podpisem lekarza weterynarii. Brak książeczki lub niepełna dokumentacja to poważny sygnał ostrzegawczy.

Czip

Chip albo inaczej mikroczip, wszczepiany szczenięciu najczęściej przed pierwszym szczepieniem. Każdy legalnie odchowany pies powinien być oznakowany czipem, a jego numer powinien być wpisany do metryki i książeczki zdrowia. To forma identyfikacji i zabezpieczenia psa, ważna m.in. przy wyrabianiu rodowodu i rejestracji w bazie. Więcej o czipowaniu pisaliśmy tutaj.

Przygotowanie do odbioru szczenięcia

Odbiór szczenięcia z hodowli to ekscytujący moment, ale także duża odpowiedzialność. Aby maluch dobrze się odnalazł w nowym domu i przeżył zmianę środowiska możliwie bezstresowo, warto odpowiednio się przygotować – zarówno organizacyjnie, jak i emocjonalnie. Poniżej znajdziesz najważniejsze kwestie, o które warto zadbać, zanim przywieziesz szczeniaka do domu.

W jakim wieku szczeniak może być wydany z hodowli

Zgodnie z Regulaminem Hodowli Psów Rasowych Związku Kynologicznego w Polsce (ZKwP) szczenięta mogą być wydawane nowym właścicielom najwcześniej po ukończeniu 7 tygodni życia. W praktyce jednak wielu hodowców decyduje się na przekazanie szczeniąt dopiero w 8. lub nawet 10.-12. tygodniu, co pozwala na dłuższą socjalizację z matką i rodzeństwem oraz lepsze przygotowanie do życia w nowym domu.

Umowa kupna-sprzedaży

Umowa kupna-sprzedaży szczenięcia to ważny dokument, który powinien zostać podpisany przy odbiorze psa. Określa dane sprzedającego i kupującego, opis psa (w tym nr czipa, datę urodzenia, rasę), informacje o jego stanie zdrowia, dokumentach i warunkach przekazania. Może też zawierać zapisy dotyczące dalszego kontaktu z hodowcą czy zakazu rozmnażania (w przypadku psa „na kolanka”). Umowa chroni interesy obu stron i potwierdza, że pies pochodzi z legalnego źródła.

Co powinno znaleźć się w umowie kupna-sprzedaży

Dane szczenięcia (płeć, data urodzenia, rasa, umaszczenie)

W umowie powinny znaleźć się podstawowe dane szczenięcia: rasa, płeć, data urodzenia, umaszczenie, a także jego imię hodowlane oraz numer czipa (jeśli został już wszczepiony). To podstawa do jednoznacznej identyfikacji psa.

Numer czipa (jeśli jest)

Umowa powinna zawierać numer czipa szczenięcia, jeśli został już wszczepiony – to unikalny identyfikator psa, ważny m.in. przy rejestracji w bazie, wyrobieniu rodowodu i potwierdzeniu tożsamości zwierzęcia.

Dane hodowcy i nabywcy

W umowie powinny znaleźć się pełne dane hodowcy i nabywcy – imię, nazwisko, adres zamieszkania oraz numer PESEL lub numer dokumentu tożsamości. To konieczne dla ważności umowy i na wypadek ewentualnych roszczeń.

Cena i warunki płatności

Umowa powinna zawierać ustaloną cenę szczenięcia oraz formę i termin płatności – np. czy była zaliczka, kiedy nastąpiła pełna zapłata i w jakiej formie (gotówka, przelew). To zabezpiecza obie strony transakcji.

Informacje o stanie zdrowia

W umowie warto zawrzeć informacje o stanie zdrowia szczenięcia – m.in. daty odrobaczania, szczepień, wszczepienia czipa oraz ogólną ocenę zdrowia w dniu odbioru, potwierdzoną przez hodowcę.

Zobowiązania obu stron

Umowa powinna określać zobowiązania obu stron – hodowcy (np. przekazanie dokumentów, uczciwa informacja o stanie zdrowia) i nabywcy (np. zapewnienie odpowiednich warunków, brak rozmnażania przy psie „na kolanka”). Takie zapisy zabezpieczają dobro psa i interesy stron.

Warunki gwarancji/reklamacji

Warto uwzględnić warunki gwarancji i ewentualnej reklamacji – np. co w przypadku ujawnienia wady wrodzonej, choroby lub niezgodności z umówionym opisem psa. Jasne zasady chronią zarówno nabywcę, jak i hodowcę.

Klauzule dotyczące hodowli/rozrodu

W umowie powinna znaleźć się klauzula dotycząca dalszej hodowli lub rozrodu, zwłaszcza jeśli pies jest sprzedawany „na kolanka” – czyli bez prawa do rozmnażania. Umowa może zawierać zapis o obowiązku kastracji/sterylizacji lub o zakazie rejestracji miotów, co zabezpiecza przed niekontrolowanym rozrodem i pseudohodowlą.

Wyprawka dla szczeniaka

Termin odbioru

W umowie należy wskazać termin odbioru szczenięcia, czyli konkretną datę, w której pies zostanie przekazany nabywcy. Pozwala to uniknąć nieporozumień i potwierdza moment przeniesienia odpowiedzialności za zwierzę.

Jakie dokumenty musi mieć ze sobą kupujący przy odbiorze

Dowód osobisty (do umowy)

Kupujący powinien mieć przy sobie dowód osobisty lub inny dokument tożsamości potrzebny do spisania umowy kupna-sprzedaży. Dane z dokumentu są wpisywane do umowy jako potwierdzenie tożsamości nabywcy.

Potwierdzenie przelewu/płatności

Przyszły opiekun powinien mieć potwierdzenie płatności, jeśli dokonał przedpłaty lub przelewu – np. wydruk potwierdzenia transakcji lub zrzut ekranu bądź plik z potwierdzeniem przelewu. To dowód uregulowania należności i zabezpieczenie przy odbiorze psa.

Notatnik na zalecenia hodowcy

Warto, aby kupujący miał ze sobą notatnik lub telefon do zapisania zaleceń hodowcy – dotyczących żywienia, dalszych szczepień, pielęgnacji czy adaptacji szczeniaka do nowego domu. Pomaga to uniknąć pomyłek w pierwszych dniach po odbiorze psa.

Rodzaje rodowodów psa

Rodowód psa to dokument potwierdzający jego pochodzenie i rasę. W Polsce funkcjonuje kilka rodzajów rodowodów, w zależności od organizacji, która je wystawia. Najszerzej uznawany jest rodowód FCI (wydawany przez ZKwP), ale istnieją też rodowody z innych, nieuznawanych stowarzyszeń. Warto wiedzieć, czym się różnią, bo wpływa to na wartość psa oraz możliwość jego rozmnażania i udziału w wystawach.

Krajowy

Rodowód krajowy to dokument wydawany przez krajową organizację kynologiczną, taką jak ZKwP, potwierdzający pochodzenie psa w obrębie danego kraju. Jest podstawą do rejestracji psa i może być później przekształcony w rodowód międzynarodowy (FCI).

Eksportowy

Rodowód eksportowy to specjalny dokument wydawany przez organizację kynologiczną (np. ZKwP) dla psa, który ma być zarejestrowany w innym państwie lub sprzedany za granicę. Umożliwia uznanie pochodzenia psa w innych krajach i ułatwia legalny eksport.

Metryka

Metryka to podstawowy dokument wydawany szczeniętom z legalnych hodowli, potwierdzający ich pochodzenie i prawo do uzyskania pełnego rodowodu. Metryka zawiera podstawowe dane o szczenięciu i jest pierwszym krokiem do rejestracji psa jako rasowego.

Rodowód

Rodowód to oficjalny dokument potwierdzający pełne pochodzenie psa rasowego, wydawany przez uznaną organizację kynologiczną (np. ZKwP/FCI). Zawiera szczegółową genealogię psa, informacje o przodkach oraz potwierdza zgodność z wzorcem rasy. Jest niezbędny do hodowli i udziału w oficjalnych wystawach.

Dlaczego posiadanie kompletu dokumentów psa z hodowli jest ważne

Potwierdzają legalne pochodzenie psa

Posiadanie kompletu dokumentów psa potwierdza jego legalne i rasowe pochodzenie oraz gwarantuje, że pochodzi z odpowiedzialnej hodowli. Dokumenty dają pewność co do zdrowia i standardów hodowlanych oraz umożliwiają udział w wystawach czy dalszą hodowlę.

Gwarantują prawa nabywcy

Posiadanie kompletu dokumentów gwarantuje nabywcy prawa wynikające z umowy, potwierdza legalność zakupu oraz umożliwia dochodzenie roszczeń w razie problemów ze zdrowiem czy pochodzeniem psa.

Zawierają ważne informacje zdrowotne

Dokumenty psa z hodowli zawierają ważne informacje zdrowotne, takie jak wyniki badań, szczepienia i odrobaczanie, które pomagają zadbać o prawidłową opiekę i profilaktykę zdrowotną zwierzęcia od pierwszych dni w nowym domu.

Stanowią podstawę do rejestracji psa

Komplet dokumentów stanowi podstawę do rejestracji psa w oficjalnych bazach i organizacjach kynologicznych, co jest niezbędne do uzyskania rodowodu, uczestnictwa w wystawach i prowadzenia dalszej hodowli.

Mogą być potrzebne podczas wizyt u weterynarza

Komplet dokumentów psa jest istotny, ponieważ zawiera informacje, które mogą być niezbędne podczas wizyt u weterynarza – m.in. historię szczepień i odrobaczania oraz badania weterynaryjne, co ułatwia odpowiednią opiekę i leczenie.

Są wymagane przy wyjazdach zagranicznych

Gdy podróżujemy z psem za granicę, niezbędne jest posiadanie kompletnej dokumentacji, która potwierdza jego tożsamość, szczepienia oraz stan zdrowia, spełniając tym samym obowiązujące w danym kraju wymogi weterynaryjne i graniczne.

Mogą być potrzebne przy ubezpieczeniu psa

Komplet dokumentów psa może być wymagany przy zawieraniu ubezpieczenia, ponieważ potwierdza pochodzenie, stan zdrowia i ważne szczepienia, co wpływa na zakres i warunki polisy. Więcej o ubezpieczeniach psów przeczytasz tutaj.