Niestrawność u psa – jak sobie radzić?

Dla opiekunów czworonogów psia niestrawność nie jest niczym nowym – w końcu każdy psiak przynajmniej raz w życiu doświadczył bólów brzucha, nudności czy wymiotów. Jak pomóc ukochanemu pupilowi?

CZYM JEST NIESTRAWNOŚĆ U PSA?

Niestrawność to nie tylko ludzka przypadłość – przytrafia się również psom, zwłaszcza wtedy, gdy obudzi się w nich nieopanowany wilczy apetyt, lub wtedy, gdy podczas spaceru poczęstują się podwórkowym smaczkiem czy kawałkiem folii.

JAK ROZPOZNAĆ NIESTRAWNOŚĆ U PSA?

Niestrawność u psów objawia się podobnie jak u ludzi. Co powinno nas zaniepokoić? Przede wszystkim powiększenie obrysu brzucha, wzdęcia, biegunka lub zatwardzenie. Towarzyszami psiej niestrawności są również ulewanie, odbijanie, wymioty i gazy. Często pies ma problemy z oddawaniem kału, przyjmuje podkurczoną postawę, jest także apatyczny i ospały.

PRZYCZYNY NIESTRAWNOŚCI U PSÓW

Nasz pies codziennie otrzymuje dobrze zbilansowane posiłki, niby pilnujemy, żeby jadł o stałych porach, ale czy aby na pewno mamy czyste sumienie i z ręką na sercu możemy przysiąc, że nie dostał niczego ze stołu ani nie zjadł tego, co z niego spadło? Często przyczyną niestrawności u psiaków jest ludzkie jedzenie. Chodzi tutaj przede wszystkim o produkty, które są dla psów szkodliwe. Czekolada, orzechy, winogrona – to tylko niektóre z pokarmów, które nawet w niewielkiej ilości mogą im zaszkodzić. Cebula i czosnek, tak często używane w naszej kuchni, naprawdę mogą być powodem poważniejszych objawów. Smażone, tłuste, mocno przyprawione czy solone posiłki mogą być przyczyną biegunek, wzdęć czy innych dolegliwości.

To samo tyczy się przypadkowych przekąsek, np. śmieci znalezionych podczas spacerów. Możesz nawet nie zauważyć, kiedy pupil zanurkuje pod krzaczek i zje coś dla niego smakowitego. Tym czymś mogą być nie tylko pozostałości wyrzuconego jedzenia, ale przede wszystkim stare i przeterminowane produkty czy też pokryte toksycznymi pleśniami resztki. Ponadto martwe zwierzęta (w tym otrute, np. myszy), padlina, zepsute mięso czy ryby – to wszystko, jeśli trafi do psiego żołądka, może stać się tykającą bombą. Wystarczy, że zagadasz się z sąsiadem, a Twój milusiński urządzi sobie ucztę. Jak dobrze pójdzie, zdążysz zauważyć, że właśnie coś zjadł. Jeżeli przyłapiemy psa na gorącym uczynku, to jak najszybciej udajmy się do gabinetu weterynaryjnego w celu wywołania wymiotów (do 2 godzin po zjedzeniu!).

Kolejną przyczyną niestrawności u pupila może być nieposkromiony psi apetyt. Niektóre psiaki nie mają umiaru w jedzeniu i wręcz domagają się dokładek i kolejnych smakołyków. Wielu właścicieli myśli sobie, że pewnie ich pies jest nadal głodny… i podają mu kolejne drobne przekąski, które mogłyby w sumie stanowić cały jego posiłek. Takie psy są wiecznie głodne, niekiedy mają także syndrom spaczonego łaknienia i właściciel musi kontrolować, co i kiedy jedzą. Jeżeli nie znamy zasad karmienia i ulegamy psu, co chwilę go czymś częstujemy, może to skutkować jego przejedzeniem. Do przekarmienia może doprowadzić też niechcący ktoś z członków rodziny lub gości, gdy za naszymi plecami będzie częstować psiaka smakołykami. Pamiętajmy, że w takie sytuacji od dziennej porcji karmy powinna być odliczona odpowiednia ilość kalorii spożytych poza posiłkami. Inaczej możemy zafundować pupilowi nie tylko niestrawność, ale przede wszystkim doprowadzić go do otyłości, która jest poważnym problem zdrowotnym dotyczącym ponad połowy psów.

NIEWŁAŚCIWA DIETA – PSIA MISKA POD LUPĄ

Stosujesz gotową karmę? Nigdy nie było problemów i nagle się pojawiły? Zwróć uwagę na to, czy dobrze ją przechowujesz, oraz systematycznie sprawdzaj datę jej ważności. Może też się okazać, że pupil dostał alergii na któryś ze składników karmy czy też objawów nietolerancji pokarmowej, mimo że do tej pory one nie występowały. Może także być alergikiem środowiskowym na tak zwane roztocza spiżarniane, które znajdują się w zbyt długo przetrzymywanej karmie. Gdy zdecydujesz się na zmianę, pamiętaj, by wprowadzać nową karmę stopniowo, bo taka nagła zmiana pokarmu też może być przyczyną niestrawności.

Nie dokarmiaj psa jedzeniem ze stołu (uczul na to również swoich gości!). Zawiera ono zbyt wiele tłuszczów i przypraw – możesz mieć pewność, że zakończy się to u psa niestrawnością. Oszczędź mu tego! Uważaj też na produkty, które mogą powodować u psa zatrucie – czekoladę, czosnek, nabiał, a także warzywa takie, jak fasola i kalafior, podawane w nadmiarze. Wbrew powszechnej opinii nie powinieneś też swojemu pupilowi podawać kości, szczególnie tych drobnych, gdyż mogą poranić jego przewód pokarmowy. Uważaj też, jeżeli Twój psiak jest fanem kompostu i wyjadania resztek ze śmieci. Jeśli masz łapczywego psa, uważaj, bo może on także połknąć w całości rzeczy niejadalne, jak np. fragment opakowania, folii czy nawet zabawki.

DOMOWE SPOSOBY NA BÓL BRZUCHA U PSA

Co robić w przypadku niestrawności u psa? Powinieneś zastosować u niego głodówkę, która powinna trwać około 24 godzin. Zadbaj o to, by pies miał zawsze dostęp do świeżej wody. Jeśli masz w domowej apteczce leki osłonowe na żołądek (inhibitory pompy protonowej) lub węgiel, możesz spróbować podać je pupilowi. W przypadku psiej niestrawności sprawdzi się również wywar z siemienia lnianego (podaje się psu wygotowany gęsty roztwór bez nasion). Jeśli psie samopoczucie się poprawia, możesz wprowadzić dietę lekkostrawną, jeśli nie – koniecznie udaj się do lekarza. Pamiętaj, jeśli pies ma niepokojące objawy, oznaki odwodnienia, nie czekaj z wizytą zbyt długo.

CO ZROBIĆ, GDY PIES MA NIESTRAWNOŚĆ, A DOMOWE SPOSOBY NIE DZIAŁAJĄ?

Przede wszystkim należy skonsultować się z weterynarzem, który powie, jakie kroki musimy podjąć, aby nie tylko pozbyć się problemu doraźnie, ale również uniknąć go na przyszłość. W niektórych przypadkach częstej niestrawności trzeba będzie wdrożyć leki poprawiające motorykę przewodu pokarmowego, leki osłonowe na błonę śluzową żołądka oraz odpowiednią dietę dostosowaną do zdiagnozowanej jednostki chorobowej. Pokarm lekkostrawny, o niezbyt dużej ilości tłuszczu, o sporej ilości włókna i prebiotyków oraz wysokostrawnego białka powinien być podawany w małych ilościach i częściej. Czasami nawet tak banalna zmiana sposobu podawania jedzenia przynosi zadziwiające rezultaty. Inni włochaci pacjenci mogą jednak wymagać bardziej skomplikowanych terapii farmakologicznych czy też zabiegów chirurgicznych. W niektórych przypadkach niezbędna będzie dożywotnia specjalistyczna dieta czy konieczne będą odpowiednie leki lub suplementy.

PRZEWLEKŁA NIESTRAWNOŚĆ U PSA – CO ROBIĆ?

Jeżeli u Twojego psiaka często pojawia się niestrawność, to jeśli wykluczyliśmy przyczyny wynikające często z naszej winy – złą karmę, nieregularne podawanie posiłków, przekarmianie, dokarmianie resztkami ze stołu itp. – musimy zacząć szukać innych powodów, które mogą się przyczyniać do kłopotów żołądkowych, jak np. stres związany z przebywaniem nowych osób w domu, nowym członkiem rodziny czy nowym zwierzęciem pod tym samym dachem. Jeżeli jednak nic z tych rzeczy nie ma miejsca, to kluczowe jest postawienie diagnozy, dobranie odpowiedniej diety, probiotyków oraz leków i suplementów poprawiających kondycję i funkcjonowanie żołądka i jelit.

Koniecznie musimy przebadać zwierzaka, gdyż nawracająca niestrawność może być objawem jednej z wielu chorób, w tym również tych poważnych. Lekarz może zlecić badania krwi – podstawowe oraz bardziej specjalistyczne, jak np. badania sprawdzające pracę zewnątrzwydzielniczą trzustki czy pracę jelit. Nierzadko wykonuje się też badania obrazowe takie, jak RTG lub USG jamy brzusznej. Czasami pomocne jest badanie endoskopowe – gastroskopia przewodu pokarmowego bądź kolonoskopia. Badanie kału w kierunku pasożytów, w tym chorób pierwotniaczych także jest często zlecane przez lekarzy.

JAKIE CHOROBY MOGĄ SIĘ OBJAWIAĆ NIESTRAWNOŚCIĄ?

Niestety wiele chorób objawia się problemami żołądkowymi. Tak jak u ludzi, tak i u psów stres może być przyczyną takiego stanu rzeczy, ale nie jest to częste. Najczęstszą przyczyną niestrawności są choroby pasożytnicze przewodu pokarmowego. Wówczas odpowiednia terapia odrobaczająca (najlepiej ustalona przez lekarza na podstawie wyniku badania kału) pozwala na powrót psa do zdrowia. W przypadku stwierdzonych stanów zapalnych w obrębie przewodu pokarmowego warunkiem ustąpienia dolegliwości jest odpowiednie leczenie. Gorzej, jeżeli mamy do czynienia z chorobą przewlekłą np. trzustki, która w nieprawidłowy sposób produkuje enzymy trawienne, przez co dochodzi do zaburzenia trawienia pokarmu, czy z enteropatią, polegającą na niewłaściwym wchłanianiu cząstek pokarmowych w obrębie jelit. Tutaj potrzebne jest dłuższe leczenie oraz wprowadzenie odpowiedniej diety bogatej we włókno i w prebiotyki. Chorób, które objawiają się podobnie jak zwykła niestrawność, jest sporo, wymienić tu należy przede wszystkim choroby nowotworowe w obrębie przewodu pokarmowego, choroby endokrynologiczne, niewydolność wątroby, zapalenie żołądka, zmiany rozrostowe w obrębie żołądka i przewodu pokarmowego oraz owrzodzenia, a także zakażenia bakteryjne jelit, np. salmonellą. Dlatego tak ważne są odpowiednie badania, by dokładnie określić przyczyny i móc z nimi skutecznie walczyć.

lek. weterynarii Małgorzata Glema