Spis treści:
Sfinks, a dokładniej kanadyjski bezwłosy sfinks, swoją nazwą nawiązuje do starożytnych egipskich pomników przedstawiających smukłe koty z trójkątnymi głowami. Nie jest to jednak starożytna rasa! Sfinksy narodziły się w Kanadzie w 1966 roku jako wynik naturalnej mutacji – z dwóch krótkowłosych kotów domowych narodziły się kotki z efektem mutacji recesywnej genów odpowiadających za naturalny wzrost włosa. Koty te tak spodobały się hodowcom, że postanowiono wyodrębnić je jako nową rasę.
Prace trwały długo i prowadzili je Kanadyjczycy, Holendrzy i Amerykanie – dlatego mamy obecnie dwie odmiany sfinksa – amerykańską i europejską.
CHARAKTERYSTYKA RASY
WAGA: 3,5-7 kg
OSOBOWOŚĆ
Sfinksy są bardzo towarzyskie – świetnie odnajdują się w rodzinach, jak również wśród innych zwierząt, zarówno psów, jak i kotów. Cechuje je ciekawość – wszędzie się wspinają, zaglądają, towarzyszą domownikom w codziennych aktywnościach. Choć czasem zdarzają się wśród przedstawicieli tej rasy samotnicy, którzy cenią sobie spokój i niezależność.
Koty te miauczą często i głośno, komunikując swoje potrzeby, ale też nastroje.
WYGLĄD
Sfinks to kot bardzo charakterystyczny ze względu na brak sierści. Jego ciało pokrywa drobny meszek – skóra trochę przypomina skórkę brzoskwini. Meszek może występować we wszystkich kolorach.<br
Głowa sfinksa jest średniej wielkości, trójkątna z wystającymi kośćmi policzkowymi. Uszy są wyprostowane, szeroko rozstawione, duże, zaokrąglone na końcach. Oczy sfinksów są duże i zdarza się, że są różnokolorowe. Sfinks ma wydatne przestrzenie pod wąsami, jednak wibrysów brak. Głowa osadzona jest na lekko łukowatej szyi. Skóra wokół głowy i ramion charakterystycznie się marszczy. Klatka piersiowa jest szeroka, a brzuch zaokrąglony. Umięśnione kończyny sfinksa różnią się długością – tylne są odrobinę dłuższe niż przednie. Ogon zwęża się ku końcowi, przypomina nieco bicz.
PIELĘGNACJA
Ze względu na brak sierści skórę sfinksa trzeba odpowiednio pielęgnować. Wydzielina gruczołów łojowych osadza się na nagich kotach w postaci pomarańczowego, tłustego nalotu. Większa ilość wydzieliny osadza się w kanałach słuchowych i w przestrzeniach międzypalcowych. Uszy najlepiej czyścić natłuszczonym wacikiem, natomiast skórę kota myjemy delikatnymi kosmetykami w kąpieli 2‑3 razy w miesiącu.
Brak okrywy włosowej sprawia, że koty te są bardzo wrażliwe na niskie temperatury – należy zapewniać im ciepło. Natomiast latem, jeśli kot wychodzi na zewnątrz – niezbędna jest ochrona przeciwsłoneczna w postaci filtra UV, by uniknąć poparzenia skóry.
OKIEM LEKARZA WETERYNARII
ZDROWIE
Rasa popularna w Polsce, stąd są to części bywalcy gabinetów weterynaryjnych. Główne powody wizyt to zmiany skórne, infekcje małżowin usznych i zewnętrznych kanałów słuchowych czy infekcje pazurów. Są to głównie zapalenia skóry powikłane drożdżakami z grupy Malassezia spp. Skóra sfinksa niekiedy bywa bardziej tłusta i oleista w dotyku. Wszystko za sprawą aktywnych gruczołów łojowych. Znajdują się one u każdego kota, ale wydzielina ta najczęściej wchłaniana jest przez futro, co w przypadku kotów nagich nie ma miejsca. Wydzielina może mieć kolor brązowy i nieprzyjemnie pachnieć. Takie osobniki po prostu muszą być częściej myte specjalistycznymi szamponami lub wycierane odpowiednimi chusteczkami kosmetycznymi dla kotów.
Sfinksy bywają wrażliwe na wszelkie zmiany pokarmu, mogą mieć zatem objawy nietolerancji pokarmowej lub alergii. Należy pamiętać, że zwierzęta nagie są szczególnie wrażliwe na niskie temperatury, w których grozi im szybkie wychłodzenie organizmu czy nawet odmrożenie dystalnych części kończyn. Natomiast intensywne promieniowanie słoneczne może doprowadzić do poparzeń skóry, dlatego zaleca się stosowanie kremów z wysokim filtrem przeciwsłonecznym, gdy sfinksy lubią wylegiwać się latem na parapecie.
Cykle jajnikowe kotek mogą być nieregularne w porównaniu z innymi rasami. Co ciekawe, małe sfinksy mogą urodzić się ze szczątkowym owłosieniem, które z czasem zupełnie znika. Sfinksy to rasa obciążona występowaniem miopatii dziedzicznej, dlatego też koty te są szczególnie wrażliwe na niektóre leki anestetyczne (znieczulające). Z tego powodu nie można u nich stosować np. ketaminy. Wśród kotów tej rasy istnieją osobniki z grupą krwi B, dlatego warto u sfinksów badać grupę krwi, szczególnie przed rozmnażaniem i przed transfuzja krwi.
NAJCZĘŚCIEJ WYSTĘPUJĄCE CHOROBY (M.IN. O PODŁOŻU GENETYCZNYM)
- Izoerytroliza noworodków
- Zapalenie skóry na tle drożdżaków Malassezia spp.
- Miopatia dziedziczna/miastenia wrodzona (CMS)
- Kardiomiopatia przerostowa (HCM)
- Zapalenie dziąseł i przyzębia
- Zapalenie zewnętrznych kanałów słuchowych
- Poparzenia słoneczne
- Pokrzywka barwnikowa (genetyczne namnożenie mastocytów)
BADANIA
W hodowlach nie wykonuje się wielu badań w celu wykluczenia nosicielstwa chorób. Przede wszystkim bada się miopatię dziedziczną (CMS).
U młodych kotów z hodowli zawsze warto skontrolować nosicielstwo dwóch chorób wirusowych: wirusa niedoboru immunologicznego kotów oraz wirusa białaczki kotów, wykonując podstawowe testy FIV/FELV z krwi.
Badania krwi oraz kontrole lekarskie wypadają zgodnie z kalendarzem rozwoju kota, zależnie od jego wieku.
Czytaj więcej: Badanie krwi u kota – wszystko, co powinieneś o nim wiedzieć.
Ze względu na możliwość wystąpienie kardiomiopatii przerostowej zaleca się wykonywać regularne badania kardiologiczne (echo serca), szczególnie przed planowanym znieczuleniem pacjenta.