Metryka i rodowód psa – czym jest, jak wygląda, jak wyrobić?

Kiedy podejmujemy decyzję o zakupie pierwszego rasowego psa, po raz pierwszy interesujemy się również kwestiami dotyczącymi jego rodowodu. Dla osób, które do tej pory nie miały styczności z „psią papierologią”, nie są one wcale oczywiste, a informacyjny chaos, na który natrafiamy, poszukując sprawdzonej wiedzy, wcale nie pomaga w zrozumieniu tematu.

Czym jest rodowód? Czy każdy pies z hodowli powinien go mieć? Postaramy się rozwiać podstawowe wątpliwości przyszłych właścicieli i oddzielić mity dotyczące rodowodu psa od faktów na jego temat. Wszystko po to, by formalności związane z zakupem rasowego psa były dla Was tak przejrzyste, jak to tylko możliwe!

Czym jest rodowód psa?

Wbrew fałszywym opiniom, na które czasem można natknąć się w sieci, rodowód nie jest „papierkiem na pokaz”, dzięki któremu właściciele mogą manifestować swój snobizm wynikający z posiadania rasowego psa. Rodowód to bardzo ważny dokument, który potwierdza przynależność psa do danej rasy i pozwala na pełen wgląd w pochodzenie czworonoga.

Przynależność do rasy to zgodność z jej wzorcem, czyli reprezentowanie przez psa określonych cech (wyglądu i charakteru), które sprawiają, że wyżeł jest wyżłem, a owczarek owczarkiem. Najlepszym sposobem na świadome i racjonalne wypracowywanie tych cech u kolejnych pokoleń psów jest odpowiedzialna hodowla, zarejestrowana w Związku Kynologicznym w Polsce (ZKwP) i stale nadzorowana przez tę organizację.

Można powiedzieć, że wykaz przodków rasowego psa umieszczony w rodowodzie to fundamenty jego pochodzenia: na podstawie osiągnięć, badań i stopnia wyszkolenia pradziadków, dziadków i rodziców czworonoga (minimum do 4 pokoleń wstecz) można prognozować, na jakiego psa wyrośnie on w przyszłości – czy będzie zrównoważony behawioralnie, czy nie odziedziczy skłonności do chorób, czy będzie wykazywał zachowania, których oczekujemy od przedstawicieli danej rasy.

Czy każdy rasowy pies musi mieć rodowód?

Wyrobienie rodowodu jest dobrowolne – właściciel szczeniaka odbieranego z hodowli nie musi decydować się na ten krok, zwłaszcza jeśli nie zamierza brać udziału w wystawach ani nie planuje zakładania własnej hodowli. Ważne jednak, by otrzymał od hodowcy metrykę (opowiemy o niej w dalszej części artykułu) i miał stuprocentową pewność, że rodzice psiego malucha mają rodowody.

Nierodowodowi psi rodzice to genetyczna zagadka: ich właściciele nie mają obowiązku badania czworonogów pod kątem występowania poważnych chorób. Psychika psów również nie podlega kontroli. Żaden powołany do tego organ nie sprawdza więc, czy zwierzęta nie prezentują zachowań, które nie powinny być powielane w kolejnych miotach.

Kupując szczeniaka z takiego źródła, wspieramy pseudohodowlane praktyki i kreujemy popyt na kolejne wątpliwe genetycznie mioty. Podejmujemy też nierozsądną decyzję o przyszłości psiego malucha, która może okazać się naprawdę trudna dla zwierzaka i dla właściciela – ze względu na chorobę lub niepożądane zachowania, uniemożliwiające nawiązanie właściwej relacji z psem.

Jakie informacje zawiera rodowód?

Wiesz już, dlaczego rodowód psa jest bardzo ważnym dokumentem. Poświęćmy więc chwilę na przeanalizowanie informacji, które powinny się w nim znaleźć. Poza wykazem przodków do rodowodu psa trafiają następujące informacje:

  • numer rodowodu,
  • szczegóły dotyczące daty i miejsca rejestracji psa (tzw. rejestracja oddziałowa),
  • przydomek psa i nazwa hodowli, z której pochodzi,
  • rasa psa,
  • data urodzenia psa,
  • umaszczenie psa,
  • numer chipa,
  • dane hodowcy i dane właściciela,
  • hologram ZKwP, podpisy i pieczątki.

Wspomniany wykaz przodków czworonoga powinien zawierać również numery rodowodów wymienionych tam psów, ich przydomki, osiągnięcia wystawowe, przeprowadzone badania oraz odbyte szkolenia.

Czy metryka psa to to samo co rodowód?

Nie, to dwa różne dokumenty, które łączy jednak pewna zależność: bez metryki nie wyrobimy rodowodu. Metryka to odpowiednik ludzkiego aktu urodzenia i powinno ją otrzymać każde rasowe szczenię w hodowli – jeśli ta zarejestrowana jest w ZKwP. Wystawia ją powołany do tej roli członek związku (lub komisja) podczas kontrolnej wizyty, odbywającej się zazwyczaj po 6. tygodniu życia szczeniąt.

Podczas takiej kontroli sprawdza się zarówno zdrowie i ogólną kondycję poszczególnych piesków w miocie (ich odchowanie), jak i kwestie formalne dotyczące pozwoleń hodowlanych, odbytych wizyt kontrolnych u lekarza weterynarii i wykonanych obowiązkowych szczepień. Sporządzony podczas kontroli protokół staje się podstawą do wystawienia metryk, które otrzymuje hodowca, a następnie – przyszły właściciel.

W nich również jest miejsce na podstawowe informacje dotyczące psa, takie jak: przydomek, rasa, data urodzenia, umaszczenie, dane hodowcy i właściciela oraz sekcja dotycząca rodziców szczenięcia.

Jak wyrobić rodowód psa?

Warunkiem wyrobienia rodowodu na podstawie metryki jest zapisanie się do Związku Kynologicznego w Polsce i uiszczenie jednorazowej składki członkowskiej. By to zrobić, należy znaleźć najbliższy oddział ZKwP i udać się tam w celu przedstawienia metryki oraz umowy kupna, którą zawarliśmy z hodowcą.

Podczas tej wizyty ustala się konkretną datę odbioru gotowego rodowodu. Czas oczekiwania na jego wyrobienie to ok. 21 dni roboczych.

Ile kosztuje rodowód psa?

Jeśli decydujemy się na rodowód krajowy (to wystarczająca i najczęściej wybierana opcja, o ile pies nie będzie sprzedawany za granicę), będziemy musieli ponieść opłatę wpisową (różną w lokalnych oddziałach, wynoszącą ok. 30-50 zł) i ponieść koszy związane z wyrobieniem rodowodu. Te, bez względu na oddział, zamykają się w kwocie 60 zł.

Jeżeli natomiast szczenię urodziło się w polskiej hodowli, ale docelowo ma być zarejestrowane w innym kraju, konieczne będzie wyrobienie rodowodu eksportowego. Jego cena to 120 zł.

Czy rodowód psa zobowiązuje mnie do brania udziału w wystawach lub do dalszej hodowli?

Nie, ale otwiera takie możliwości! Pies z rodowodem i dokumentem potwierdzającym wykonanie aktualnego szczepienia przeciwko wściekliźnie oraz jego właściciel należący do Związku Kynologicznego mogą spróbować swoich sił na wystawach.

Rodowód i członkostwo w ZKwP to również podstawa dla osób, które zastanawiają się nad założeniem własnej hodowli.