JEŻYNA (Rubus fruticosus)
|
 |
Pod względem podstawowych składników odżywczych ma skład chemiczny zbliżony do maliny właściwej, ale jest o wiele silniejszym antyoksydantem. Testy DPPH wykazują bowiem, że jeżyny reprezentują aktywność przeciwutleniającą na poziomie 239 μM troloksu w przeliczeniu na 1 g owoców. Dla porównania malina zawiera 208 μM, borówka amerykańska – 128 μM, żurawina – 93 μM tego związku.
Jeżyny są cenne dla psów ze względu na:
 |
Silne właściwości przeciwutleniające owoców i liści. Choć liście jeżyny to trzykrotnie słabszy przeciwutleniacz niż liście zielonej herbaty, a dwukrotnie słabszy w porównaniu z czarną herbatą, może pełnić w diecie psa rolę zdrowego zamiennika obu produktów. Herbata zawiera bowiem duże ilości kofeiny, szkodliwej dla organizmu czworonoga. Jej nadmierne spożycie podnosi ciśnienie krwi, odwadnia i powoduje ogólne pobudzenie.
|
|
Znacznie wyższą niż w innych owocach zawartość związków fenolowych. Czerwona porzeczka dostarcza psu około 6-11 mg związków polifenolowych w przeliczeniu na kwas galusowy w 1 g suchej masy, agrest – 13 mg/g s.m., a maliny – 11-20 mg/g s.m. Jeżyna pod tym względem zdecydowanie przewodzi owocowej stawce – może zawierać nawet do 27 mg związków fenolowych w przeliczeniu na kwas galusowy w 1g suchej masy.
|
|
Stymulowanie wzrostu poziomu enzymów przeciwutleniających we krwi i w wątrobie. Organizm psa ma wiele mechanizmów, które przeciwdziałają uszkodzeniom powodowanym przez wolne rodniki oraz inne reaktywne formy tlenu. Jedną z linii obrony jest system enzymów przeciwutleniających (dysmutaza ponadtlenkowa, katalaza, peroksydaza glutationu, transferaza glutationu oraz reduktaza glutationu). Wykazano, że po 30 dniach podawania myszom ekstraktów z jeżyny poziom enzymów przeciwutleniających we krwi i w wątrobie znacząco wzrasta.
|
ŻURAWINA (Vaccinium oxycoccos)
|
 |
Ona także jest źródłem składników cennych dla organizmu psa. Zawiera witaminy (A, C, E), związki mineralne (potas, sód, selen), jak również luteinę i β-karoten. Najistotniejszą grupą związków prozdrowotnych zawartych w owocach żurawiny są polifenole.
W 1914 r. wykryto w żurawinie kwas benzoesowy, a w moczu osób spożywających jej przetwory – kwas hipurowy. Badania te przyczyniły się do powstania hipotezy, iż żurawina wykazuje właściwości lecznicze dzięki zakwaszaniu moczu. Ten mały i niepozorny owoc może być więc odpowiedzialny za uśmiercanie bakterii, a w konsekwencji – za zapobieganie chorobom układu moczowego u psów.
Psa można karmić surowymi, gotowanymi lub suszonymi żurawinami. Na rynku dostępnych jest wiele zawierających żurawinę produktów dla psów. Suche i mokre karmy o przejrzystym, naturalnym składzie z dodatkiem tego cennego owocu znajdziecie także w sklepie John Doga!
Żurawina jest cenna dla psów ze względu na:
|
Zawartość proantocyjanidyn, czyli związków o unikalnej strukturze, należących do flawonoli. Nie występują one w żadnym innym owocu. Jedna z teorii (funkcjonująca obok teorii o zakwaszających mocz właściwościach żurawiny) mówi, że proantocyjanidyny i inne związki chemiczne wykazujące właściwości antyseptyczne powodują degradację bakterii zawartych w psim moczu.
|
|
Wspieranie leczenia bakteryjnych stanów zapalnych układu moczowego psów oraz zapobieganie im. Psy żyją coraz dłużej, dłuższe życie to nie tylko więcej czasu z ukochanym opiekunem, ale również podwyższone ryzyko zapadania na pewne choroby. Przewlekłe i nawracające zakażenia pęcherza moczowego lub trwałe, zaostrzające się podkliniczne zapalenia pęcherza moczowego to bardzo częste przypadłości wielu czworonogów, szczególnie często dotykające psich seniorów. Obecnie poszukuje się surowców, które mogłoby stać się alternatywą dla chemioterapeutyków przeznaczonych do leczenia bakteryjnych stanów zapalnych rozwijających się w układzie moczowym psów. Badania kliniczne z użyciem żurawiny amerykańskiej wskazują, że wyciągi z tej rośliny mogą znaleźć zastosowanie w profilaktyce i leczeniu chorób dróg moczowych, a w szczególności zakażeń i kamicy układu moczowego.
Badano wpływ wyizolowanych proantocyjanidyn z żurawiny na ochronę komórek nerek psa przed różnymi bakteriami. Proantocyjanidyny wykazywały działanie adherencyjne wobec trzech Gram-dodatnich szczepów bakterii (E. coli CFT073, E. coli 0157:H7 i Pseudomonas aeruginosa 10145).
|
|
Właściwości antynowotworowe, które wykazano dzięki badaniom przeprowadzonym na szczurach.
|
|
Obecność przeciwutleniaczy, które mogą poprawić funkcje poznawcze organizmu i złagodzić problemy skórne u czworonoga. Ponadto antyoksydanty chronią psa przed niekorzystnym oddziaływaniem wolnych rodników i innych reaktywnych form tlenu.
|
|
Wprowadzając żurawinę do diety psa, powinniśmy uważać na szczególne potrzeby żywieniowe czworonogów, u których stwierdzono kamicę nerkową. W tym przypadku podawanie dużych ilości żurawiny jest niewskazane!
|
 |
BORÓWKA WYSOKA (Vaccinium corymbosum L.),
zwana także BORÓWKĄ AMERYKAŃSKĄ
|
 |
Ten mały i smaczny owoc jest częstym składnikiem żywności komercyjnej dla psów oraz cennym surowcem przemysłowym, wykorzystywanym w stanie świeżym lub przetwarzanym na susze. Owoce borówki wyróżniają się wysoką aktywnością przeciwutleniającą oraz bogatym składem polifenoli (w tym antocyjanów). W porównaniu z omawianymi wcześniej roślinami jagodowymi (malinami, jeżynami, żurawinami) charakteryzuje się największym ogólnym poziomem polifenoli. Maliny zawierają średnio około 126 mg polifenoli w 100 gramach owoców, jeżyny – 248 mg, żurawiny – 120-325 mg, a borówki amerykańskie aż 585 mg w 100 g owoców!
Borówki są świetnym uzupełnieniem diety psów podejmujących zwiększoną aktywność fizyczną, psów pracujących oraz starszych osobników.
Ponadto borówka wysoka jest cenna dla psów ze względu na:
|
Zawartość barwników antyocyjanowych, które mają korzystny wpływ na funkcjonowanie układu sercowo-naczyniowego. Podobnie jak inne związki polifenolowe, antocyjany wykazują ponadto działanie antyoksydacyjne – liczne badania dowodzą, że mają znacznie wyższy potencjał przeciwutleniający niż najbardziej znane, referencyjne antyoksydanty, np. witamina E, β-karoten, czy witamina C. W eksperymentach na szczurach wykazano, że kompleks antocyjanów zawarty w ekstrakcie z borówki amerykańskiej ma zdolność usuwania wolnych rodników oraz hamowania procesu peroksydacji lipidów w komórkach wątroby.
Barwniki antocyjaninowe mają zdolność do chelatowania jonów metali, m. in. żelaza i miedzi. Przypisuje się im właściwości poprawiania mikrokrążenia krwi oraz redukcję niektórych zaburzeń wzroku. Zawarte w borówce karotenoidy (luteina, zeaksantyna) i antyocyjany mogą przyczyniać się do zmniejszenia zapadalności na zwyrodnienie plamki związane z wiekiem (AMD – age-related macular degeneration) i poprawy ostrości wzroku u psa. To dzięki barwnikom antocyjaninowym pies ma szansę znacznie lepiej widzieć po zmierzchu i szybciej adaptować wzrok do ciemności.
|
|
Wspieranie diety psów mających szczególne potrzeby żywieniowe, np. psich sportowców. Wykazano, że borówka, ze względu na silne właściwości antyoksydacyjne, jest ważna w diecie psów o dużej aktywności fizycznej. W porównaniu z psami karmionymi dietą kontrolną osobniki otrzymujące owoce borówki amerykańskiej podczas wysiłku były lepiej chronione przed uszkodzeniami oksydacyjnymi. Potwierdzono to w badaniach na psach rasy alaskan husky.
|
|
Wysoką zawartość polifenoli.
|
|
Działanie bakteriobójcze i przeciwzapalne ze względu na obecność antyocyjanów i taniny.
|
|
Spowalnianie procesów starzenia się mózgu. Mózg psa seniora jest szczególnie wrażliwy na działanie wolnych rodników, które niszczą komórki nerwowe i powodują przyspieszone starzenie się tego organu. Polifenole zawarte w borówkach mogą przeciwdziałać tym uszkodzeniom, pomagając unieszkodliwić wolne rodniki, co wykazano w badaniach na psach rasy beagle.
|
PODSUMOWANIE
Każda psia dieta, także taka, którą wzbogacamy o owoce, wymaga rozsądnego podejścia i kontroli. Dobrze wiedzieć, które owoce warto wprowadzić do diety swojego psa oraz w jaki sposób i jak często je podawać, by wyszło to pupilowi na zdrowie! Pamiętaj też o kilku ważnych kwestiach:
1. Owoce są bogatym źródłem wielu cennych substancji odżywczych, między innymi witamin, składników mineralnych, związków polifenolowych. Część z nich nie występuje w innych pokarmach, a może pozytywnie wpływać na organizm zwierzęcia, dlatego warto podawać je psu.
2. Owoce powinny stanowić bardzo niewielką część diety – do 5% wszystkich spożywanych produktów.
3. Wybieraj dla swojego psa głównie owoce jagodowe i owoce sezonowe.
4. Pamiętaj, że nowe owoce należy wprowadzać do jadłospisu czworonoga stopniowo, zaczynając od bardzo małych ilości.
