Czego nie może jeść pies? – produkty szkodliwe dla psów
Święta coraz bliżej, a w całym domu unosi się coraz więcej apetycznych zapachów. Pieczemy, gotujemy, smażymy i dusimy, a nasze psiaki z zadowoleniem merdają ogonami i węszą. Jednak mimo wszystko musimy pamiętać, aby nie ulec urokowi naszych pupili i nie częstować ich potrawami, które przygotowaliśmy na wigilijny stół. Dla nich taka uczta może się bowiem skończyć bardzo źle…
Pod żadnym pozorem nie dzielmy się z naszym ulubieńcem świątecznymi smakołykami!
Istnieje bowiem długa lista substancji toksycznych dla psów, które występują w produktach spożywanych przez człowieka. Część takich artykułów jest szkodliwa dla czworonogów. Zaliczamy do nich np. czekoladę, rodzynki, winogrona, cebulę, czosnek i orzechy makadamia, które bardzo często są elementem naszego świątecznego menu. Powinniśmy zatem unikać podawania swojemu pupilowi tego rodzaju pokarmów nie tylko podczas świąt! Karmienie psa produktami z naszego stołu to nigdy nie jest dobry zwyczaj, a w święta tym bardziej. Polska kuchnia na specjalne okazje nie stroni od tłustych mięs, ciast, kiełbas czy rozmaitych przypraw. Zaserwowanie psu mocno wysmażonych i przyprawionych potraw, może skończyć się niestrawnością, wzdęciem, a nawet rozstrojem żołądkowo-jelitowym. Absolutnie żadne takie danie nie może znaleźć się w misce naszego psa! Nawet w czasie świąt nie zapominajmy, że pies to zwierzę mięsożerne – jego przewód pokarmowy jest stosunkowo krótki, przez co nie potrafi wykorzystać większej ilości pokarmu roślinnego, nie posiada odpowiedniej mikroflory ani enzymów trawiennych.
Czekolada – jeden ze słodkich smakołyków, którymi najczęściej obdarowujemy się na święta. Bardzo często stanowi także element dekoracji choinki. Z zakazem podawania psom czekolady, a także wszystkich produktów z jej dodatkiem (ciastek, kremów, sosów, polew itp.), zwłaszcza z dużą zawartością kakao, nie można się nie zgodzić. Winowajcą jest teobromina – alkaloid, który znajduje się w ziarnach kakaowca. Dawka śmiertelna teobrominy (LD50) dla psa wynosi 250-500 mg/kg masy ciała. Odnotowano jednak przypadki śmiertelne po zjedzeniu przez psa ilości czekolady zawierającej już 90-115 mg teobrominy na kg m.c.
Cytrusy – ich aromat unosi się w naszych domach szczególnie w czasie świąt. Stanowią pyszną przekąskę, bardzo często dodajemy je również do paczek ze słodyczami. Nie dawajmy ich jednak psu. Cytrusy takie jak mandarynki i pomarańcze zawierają dużo olejków eterycznych, które mogą zaburzać czynności układu moczowego. W większych ilościach mogą także działać żółciopędnie i powodować m.in. wymioty oraz wyczerpujące biegunki.
Winogrona, rodzynki – opiekunowie zwierząt nierzadko serwują swoim podopiecznym różne ciasta i ciasteczka ze świątecznego stołu. Stanowią one potencjalne zagrożenie dla psa, gdyż mogą zawierać rodzynki. Kutia wigilijna to chyba najpopularniejsza słodka potrawa świąteczna, która również ma je często w swoim składzie – jej także nie podajemy naszemu czworonogowi. Spożycie już 10-12 winogron może bowiem stanowić zagrożenie dla zdrowia i życia psa! Najniższa ustalona dawka toksyczna wynosi 2,8 g rodzynków lub 19,6 g winogron na kilogram masy ciała. Takie zatrucie może doprowadzić do ostrej niewydolności nerek, a nawet do bezmoczu.
Orzechy makadamia – zarówno surowe, jak i prażone. Efekty zatrucia tymi orzechami mogą wystąpić już po podaniu 2,4 g na kilogram masy ciała (kilkanaście łuskanych orzechów dla 10-kilogramowego psa) i charakteryzują się takimi objawami jak: wymioty, ataksja, osłabienie, drgawki i podwyższona temperatura ciała.
Kapusta z grochem – jeden z wigilijnych przysmaków, który bardzo często gości na naszych stołach. Dla nas – pyszna tradycyjna potrawa, dla psa – danie, które może negatywnie wpłynąć na jego zdrowie. Dlaczego? Generalnie rośliny kapustne i strączkowe mogą być dla psa ciężkostrawne. Powodują również wzdęcia i produkcję nadmiernej ilości gazów.
Grzyby jadalne – zajadamy się nimi w czasie świąt, jednak powszechnie wiadomo, że poza pięknym aromatem i smakiem grzyby są ciężkostrawne. Pies może mieć po nich niestrawności i biegunkę. Pamiętajmy, że gatunki grzybów, które szkodzą ludziom, szkodzą także psom, a w szczególności ich nerkom i wątrobie. Najbezpieczniej zatem nie zapoznawać czworonoga ze smakiem grzybów.
Szynka i kiełbasa – również nie są wskazane w diecie psa, ponieważ zawierają dużo soli i przypraw. Zapotrzebowanie czworonogów na sól jest znikome! W zupełności wystarcza im taka ilość sodu i chloru, jaką zawierają naturalnie surowce wykorzystywane w diecie psa czy zawarte w gotowej karmie. Nadmiar soli kuchennej w dłuższej perspektywie może przyczynić się do rozregulowania gospodarki wodnej organizmu, zaburzeń przemiany materii i chorób skóry. Z tego powodu nie należy karmić zwierząt chipsami, wędlinami ani innymi produktami o wysokiej zawartości soli.
Alkohol.Nie wznośmy z naszym pupilem noworocznych toastów! Psy lubią smak słodkich trunków, więc mogą się nimi same poczęstować… – pod żadnym pozorem nie wolno podawać pupilowi żadnego alkoholu! Już niewielka ilość alkoholu etylowego może wywołać u psa objawy zatrucia: wymioty, problemy z oddychaniem, śpiączkę, a w ciężkich przypadkach doprowadzić do śmierci. Ważącemu około 7 kg psu może poważnie zaszkodzić lampka wina lub małe piwo!
Cebula, czosnek, szalotka, szczypior, por – także mogą być szkodliwe dla psa! W przewodzie pokarmowym czworonoga po spożyciu cebuli uwalniają się toksyczne dwusiarczki o silnym działaniu utleniającym, które powodują nieodwracalną denaturację hemoglobiny. Do zatrucia może dojść po zjedzeniu 5-10 g surowej lub ugotowanej cebuli lub 5 g czosnku na kilogram masy ciała psa. Ponadto czosnek lub jego ekstrakt mogą stać się przyczyną kontaktowego zapalenia skóry u psów. Z drugiej strony pamiętajmy, że czosnek można spotkać jako suplement w formie sproszkowanej lub w tabletkach, ponieważ wzmacnia system odpornościowy i działa przeciwnowotworowo. Dodatkowo wykazuje także właściwości przeciwpasożytnicze. W odpowiednio dobranych dawkach nie przyniesie on dorosłemu psu szkody. Problematyczne natomiast pozostaje serwowanie pupilowi surowego czosnku na własną rękę. Tu bowiem łatwo o uzyskanie efektu odwrotnego do oczekiwanego.
Pestki owoców – przede wszystkim brzoskwiń, moreli, jabłek, czereśni, wiśni, śliwek mogą być przyczyną zatrucia psa. Zawierają heterozyd cyjanogenny, uwalniający cyjanowodór. Ryzyko zatrucia pojawia się, gdy pies rozgryzie lub zje uszkodzoną pestkę. Objawy to: wymioty, ślinotok, może pojawić się także przyspieszone oddychanie, drgawki, a nawet utrata przytomności! Dlatego jeżeli chcemy podać te owoce pupilowi, to koniecznie bez pestek!
Ksylitol – o szkodliwym wpływie czekolady na zdrowie psów zwykle większość właścicieli wie. Jednak nie wszyscy słyszeli, że zaszkodzić im może również ksylitol, który my zastosowaliśmy w wypiekach świątecznych celem redukcji kalorii! Sięgamy po ksylitol, bo ma on wielokrotnie niższy indeks glikemiczny (IG:8) niż sacharoza (IG:70) i dostarcza mniej kalorii (2,4 kcal/g, a cukier konsumpcyjny 4 kcal/g). Natomiast u psów spożycie ksylitolu w ilości większej niż 0,1 g/kg masy ciała psa, może w ciągu 10-15 minut spowodować zagrażający życiu niski poziom glukozy we krwi – hipoglikemię. Większe spożycie: 0,5 g/kg masy ciała może natomiast spowodować ostrą niewydolność wątroby, a nawet śmierć. Czytajmy uważnie etykiety! Ksylitol (E967) może bowiem znajdować się w wielu produktach – cukierkach, gumach do żucia, płynach do płukania ust, pastach do zębów, ciasteczkach. Pamiętajmy o tym również, jeśli do nagradzania psów za dobrze wykonywane polecenia, zamiast psich smakołyków, używamy słodyczy i ciasteczek przeznaczonych dla ludzi. Niestety za którymś razem możemy tego gorzko pożałować!
Nie tylko produkty spożywcze!
W okresie świąt Bożego Narodzenia w wielu domach pojawią się również okazałe pęki jemioły. Zwróćmy na nią szczególną uwagę, ponieważ niebezpieczne dla psa są przede wszystkim jagody tej rośliny. Dlatego też, jeśli w Boże Narodzenie wieszasz gałązkę jemioły pod sufitem, zawczasu usuń z niej wszystkie jagody, aby nie opadły. Ich spożycie przez psa wywoła u niego silne bóle brzucha, ale też bardzo groźne niedociśnienie.
Świąteczną dekorację w naszych domach stanowić będzie również poinsecja nadobna (Euphorbia pulcherrima), popularnie zwana gwiazdą betlejemską. Także w tym przypadku właściciele psów powinni szczególnie uważać na swych pupili i postawić kwiat poza ich zasięgiem. Efektowna roślina jest bowiem trująca ze względu na wytwarzane białawe mleczko, które zawiera estry diterpenowe. Niestety, gwiazda betlejemska to częsta przyczyna zatruć u zwierząt domowych. Połknięcie jej części może spowodować u psa bóle brzucha, wymioty i biegunkę, a u szczeniaków może dojść do uszkodzenia nerek. Pamiętajmy więc, by nie pozwolić pupilom obwąchiwać ani obgryzać poisencji!
Psy, podobnie jak inne zwierzęta, nie powinny jeść wszystkiego, co wpadnie im w łapy, ponieważ wiele produktów może okazać się dla nich trujące lub źle wpływać na ich samopoczucie. Prawidłowa psia dieta zdecydowanie różni się od ludzkiej, i to pod wieloma względami. Właśnie dlatego nie jest wskazane podawanie zwierzakom resztek z naszych stołów. Pamiętajmy o tym także w okresie zbliżających się wielkimi krokami świąt.
Jeśli już koniecznie chcemy poczęstować psa jakimś smakołykiem podczas Wigilii i umilić mu święta, to do ustalonej diety możemy dołożyć dodatkową porcję mięsa lub jajko, które są doskonałym źródłem białka. Ponadto żółtko jaja dostarcza niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych oraz lecytyny, podobnie jak ryby, szczególne tłuste morskie. Możemy również skorzystać z gotowych produktów i zaopatrzyć się w przysmaki i rarytasy przygotowane właśnie z myślą o czworonogach. Takie smakołyki z pewnością sprawią im ogromną radość.
Jeśli będziemy przestrzegać tych zasad i unikać w diecie psa produktów szkodliwych, nasz pupil będzie się cieszył dobry samopoczuciem i zdrowiem przez długie lata. Pamiętajmy o tym!
dr hab. inż. Wioletta Biel, prof. uczelni, specjalista ds. żywienia
BIBLIOGRAFIA:
Botha i Penrith. 2009. Potential plant poisonings in dogs and cats in Southern Africa: review article. Journal of the South African Veterinary Association. 80(2), 63-74.
Campbell A. 2007. Grapes, raisins and sultanas, and other foods toxic to dogs. Small Animal Toxicology. 12(1), 1-3.
Dunayer E.K. 2004. Hypoglycemia following canine ingestion of xylitol-containing gum. Veterinary and Human Toxicology. 46(2), 87-88.
Foster-Powell i wsp. 2002. International table of glycemic index and glycemic load values: 2002. The American Journal of Clinical Nutrition. 76(1), 5-56.
Kovalkovičová i wsp. 2009. Some food toxic for pets. Interdisciplinary Toxicology. 2(3), 169-176.
Kurosad A. 2010. Niektóre błędy dietetyczne popełniane w żywieniu psów. Weterynaria w Praktyce. 11-12, 74-79.
Markowska M. 2016. Żywienie psów. W: Podstawy żywienia psów i kotów (red. M. Ceregrzyn i wsp.). Wrocław.
Meng i wsp. 2009. Phenolic and theobromine contents of commercial dark, milk and white chocolates on the Malaysian market. Molecules. 14, 200-209.
Todd i Powell. 2007. Xylitol intoxication associated with fulminant hepatic failure in a dog. Journal of Veterinary Emergency and Critical Care. 17, 286-289.
